Carmen 66 (in Vercellese by Giovanni Guaita)  |
|
| |
| Available in
Latin,
Chinese,
Croatian,
English,
French,
Hungarian,
Italian,
Scanned, and
Vercellese. Compare two languages here.
Listen to this text here. |
|
| |
Cul che dal cél cunòs
tüti ia stéili,e 'l sa quand che ia spòntu e i
càlu giü e quand ànche al sul va vìa la lùce
e i témp precìs ad tüti i muvimént e quand la
lün'a lu tìra giü da 'ntl'ària la fòrsa
'd cul amùr che là giü m' cària.Cul famùs
Cunòn l'è vdìmi sü 'n cél spléndi
e brilè mi, trësa 'd Berenìce an mès a i àuti
stéili che i lüzìvu.O che prumësi iù santìi
fè a cùla sgnùra mìa,mìa regìna
a tüti cùi che i pödu là sü 'n cél,méntre
cùi bras ausà,bèi,bianc,turnì m'ufrìva
an si so man an sacrifìsi al di che 'l re partìva par la
Sìria,ancù ad nòsi frësc e tüt ardì,'ntal
cör la glòria d'avéi guadagnà cumbaténd
da leòn la prima nöt la citadèla dla verginità.Ma
ia spuzìn'i,parchè gl'iàn tant cun la déa d'amùr?
ién pròpi sincéri?Quand pàri e màri
sarìu cuntént,i pénsu lur a ruvinèi tüt
cun cùli gùsi
lasà caschè da i öc' fàusi mè di vulp
e bzògna vëdji pö andén la stànsa,mè
i dörvu i rübinöt.Ma parchè i piànzu dònca
an fin di cünt.Gnànca che pö i düvìisu andè
a la mort.T'àvi da vëdla ànche la regìna,quand
l'ha savì che la spus partìva par fè luntàn
periculùza guèra,nén mèc da dòrmi sùla
i dispiazìva,ma l'éra so fratèl che 'l partìva,ad
l'astès sang che andén a lé i bujìva pensànd
al perìcul ad cùla guèra.Pö l'è capì
pü gnénte e l'è 'ndà 'n tèra.Vàrda
che efèt a fa an gros dulùr.T'è nén la stèsa
dòna che,maznà,t'è fat na ròba da rastè
'ncantà?che pòchi àuti i avrìu pudì
fè?Par che razòn,an fin t'è spuzà an re?che
cumpasiòn i fàvu cùli paròli che 't dizìvi
al to om a la parténsa.O quant friè cual man,i öc' rus
da 'l piànzi.Ma mè tlu spiéghi,dònca,as cambiamént?Cuzì
difìcil l'è,par chi völ bén,separèsi dal
corp dla so metà?O quant preghè t'è fat parchè
'l turnéisa tra 'l füm e 'l sang di tor sacrificà e
tüti i sant che ti t'è scumudà.L'è nén
pasài tant che ànche l'Azia al re a
l'è giuntàla al so Egìt e 'lùra a l'è
mantnì cùla prumësa che l'àva fat prìma
che 'l re partéisa.Ma tlu giür,pròpi 'nsla mè
tèsta i giür,che mi gni vìa da ti i vulìva
nén.E che 'm tùca 'l castìg sa l'è nén
véra che l'è giüst che i àbiu cùi che
i giüru 'l fàus.Ma andè còntra 'l fèr,chi
l'è ca pöl?L'è düvì cédi fin cul
mont pü àut ad tüti cùi che i pàsa adsùra
'l sul quand che i Persiàn ién fàsi an mar tüt
növ e ién traversà l'Athos da 'nsla nav.Che i pudìvu
fè di pòvri cavéi se 'l fèr rezìstu
nén la péra e 'l màrmu.Che 'l diàu av pòrta
vìa brüta ràsa di Càlibi che iéi mustà
par prim a fugnè e scavè sut tèra 'nti cròti
par truvè cul metàl e fèlu dür calàndlu
càud bujént anl'àqua zlà.D'àuti cavéi,rastà
là,luntàn da mi, iéru lì che i pianzìvu
mè na vì,dal brüt destìn che l'àva separàni,quand
mi da l'àut iù santì 'n vént fort:a l'éra
'l cavàl vulùr che l'ateràva e giüst avzìn'a
a mi l'è vnì puzèsi,cul ipogrifo Lòcride Arsinòe,fratèl
binèl ad Mèmnone Etiòpe.Delicatamént,pö,lü
l'è cariàmi e sübit l'è ausàsi drit an
cél pasànd la nöt travèrs a tànti stéili
a l'è purtàmi 'nsi ginùi dla déa che völ
l'amùr sìa ciar e pulìt mè ién i giurnà
'd sul a primavéra.E pròpi lé,Vénere Zefirìte,tant
venerà 'nsla spiàgia Canopéa l'àva mandàmi
cùla bràva bèstia da la spiàgia 'd Canòpo
andùa l'éra parchè l'avéisa nén da stè
an cél cùla curòn'a 'd fiur dla bèla Arianna,iéru
stat i fiur pustà 'nsla tèsta,ünic ricòrd ad
cùla bèla fèsta.Dès ànche nùi
che iéru bèi cavéi,taià par vut da cùla
tèsta biònda,ancù bagnà dal piànzi dla
regìna,ién cunsacràmi stéili növi 'n cél,lüzénti
e ciàri an mès a cùi antìchi.Tacà la
Vèrgine,vzìn'a 'l Leòn,nén tant distànt
dla fìa d' Licaòn,anviaràndmi vèr là
'ndùa a càla 'l sul mi i fag da guìda a la stéila
Boòte che pü tàrdi 'd tüti a va bagnèsi
'n mar.Se dsùra la mè tèsta i sént la nöt
i pas di cùi che ién i padròn dal mond,quand pö
fa ciar mi i cal giü 'ntal mar e Téti m'ambràsa dai
pé d'argént.Ma mi lonca iù 'n cör bzògna
che i dìga.Ad tàzi i son nén bon parchè l'è
véra.Làsa donca Ramnùzia che ma sfòga e che
ia stéili ad mi ia spàrlu püra,che 'm fàgu a
toc cun di paròli 'd föc.Tüti si bèli ròbi
che i god chi,i son sincér,am dan nén al piazì che
cumpénsa 'l turmént che iù 'ntal cör d'èsi
luntàn da la regina,o nustalgìa d'èsi cà mìa.Da
lé,mi,quand che iéra ancù tant giùuna,o quànti
prufüm fin l'è fàmi béivi a mi che sàva
nàn prìma che i füisu.Dès o spùzi che
i völi bén a l'om,che dùi corp i séi e n'ànima
sùla,mài che i cuncédi al corp deziderà al
vos om che süstànd la sta tacà,mè,anvarsà
'l vèsti giü dai bèli spàli che i musti biùt
la stòmi cuzì bianc,se prìma dal vazët di cul
prufüm i avréi nén fat a mi la vòsa ufèrta,fàta
cun al cör da dòni virtüuzi che iàn la religiòn
dal so duvér,che cùla che 'ntal cör ià 'l tradimént
e cunòs anche 'l let di n' àutar om,ufèrti,mi,da cùla
nu völ mìa e i vàdu,sénsa efèt,finì
'ntla pùvar.Ma cùi che ién pròpi bén
cubià,cuncòrdia e amùr i àugür che
i àbiu sémp an cà.Ti pö,regìna,quand che,i
dì dla fèsta,a la déa d'amùr tai farè
unùr,làsji nén i prufüm manchè pü
fin,ma fàini generùza 'n bèl regàl parchè
mi i àbia ancùra a èsi tùa e turnè,bèi
cavéi ansla to tèsta.Pö mi,di àuti stéili,al
post an cél mnu 'mpòrta nén,duvéisa bén
magàri brilè la stéila Uriòn vzìn'a
l'Aquario.
|
|
| © copyright 28-1-2007 by Giovanni Guaita |
|
| |
